نارنگی ساتسوما جنگلی که از نوع مرکبات زودرس می باشد و نام دیگر آن او نشو نیز هست. این نارنگی اولین بار در ژاپن پیدا شده است. ژاپن مرکباتی بسیار عالی و با کیفیت بالا تولید میکند.
نارنگی ساتسوما جنگلی خشک خونی با عطر و طعم بسیار خوب و آبدار و بدون هسته می باشد. درخت نارنگی ساتسوما هرمزگان از انواع درختان همیشه سبز است . برگ های همیشه سبز آن به صورت براق و نیزه ای می باشد.
درخت نارنگی در فصل بهار دارای گل های سفید رنگ بسیار زیبایی می باشد، که هر کدام از گل ها پنج گلبرگ دارد و دو جنسی می باشد و توسط حشرات نیز گرد افشانی آن انجام میشود. گلهای آن عطر بسیار زیادی دارد که میوه آن نیز معطر می شود.
قسمت تاج این درخت بیشتر از قسمت های دیگر آن محصول دارد. طول این درخت بیش از ۵ متر نمی شود و به صورت چتری و عرضی رشد می کند و تیغ هم ندارد.
این درخت دارای میوه ای با پوست بسیار نازک است. برای تولید میوه به گرمای کمی نیاز دارد و معمولاً در شهریور میوه می دهد به همین جهت با آن نارنگی ساتسوما جنگلی زودرس می گویند.
در ایران شهرهای مازندران محل مناسبی برای نگهداری و کشت این درخت می باشد. تکثیر درختان مرکبات از روشهای خوابانیدن، کشت بذر، قلمه زدن وغیره انجام می شود. که بهترین حالت آن پیوند جوانه می باشد، که جوانه پیوندی سپری بهترین نوع آن است.
در مکانی که درخت نارنگی کاشته می شود، باید آب به راحتی عبور کند. زیرا خیس بودن دائم ریشه موجب پوسیدگی و از بین رفتن ریشه خواهد شد و همچنین آفتابگیر بودن در محل کاشت درخت از بسیار مهم می باشد، زیرا برای رشد درخت ساتسوما یا هاشیموتو نیاز به نور خورشید دارد.
برای کاشتن نهال ابتدا گودالی با ارتفاع مناسب که ریشه کامل در آن قرار بگیرد حفر کرده و آنها را در درون گودال قرار دهید. بعد روی آن آب ریخته و سپس خاک بریزید و روی ریشه را بپوشانید بعد از پوشاندن کامل ریشه دوباره نهال را آب دهید.ده روز اول بعد از کاشت نهال روزی سه مرتبه درخت را آبیاری کنید.
کشت بذر نارنگی در گلدان هایی که دارای زهکشی مناسب و خاک نرم و سبک دارند انجام می شود و گیاه را آبیاری کرده تا به اندازه معینی می رسند. بعد از یک سال نهال ها را به گلدان بزرگتر و سپس به باغ منتقل می کنیم.
قلمه زدن در اول فصل تابستان انجام می شود، قلمه را از شاخه های پربار درخت به طول ۳۰ سانتی متر جدا کرده که این شاخه بدون گل و میوه و فقط دارای چند برگ باشد. بعد آن را هورمون، ریشه زایی می زنیم و در داخل گلدان مخصوص کاشته و بعد از ریشه زدن به به باغ منتقل می کنیم.
بذر نارنگی ساتسوما جدید اولین بار در سال ۱۳۱۳ در باغ های پهلوی در شمال ایران کاشته شد و چون این درخت نسبت به سرما مقاومت خوبی داشت، از سال ۱۳۴۷ به طور گسترده در شهرهای شرق مازندران کشت شد.
درختان نارنگی بسیار پر محصول و بدون تیغ می باشد و میوه آن دارای پوستی صاف و بسیار نازک و نسبتاً درشت و پر آب است. میوه ساتسوما به دو صورت وازه و اواری می باشد که زمان رسیدن میوه وازه، اواخر مهر ماه می باشد و نسبت به اواری بسیار زودرس تر و درختان آن کوچکتر و کوتاه تر می باشد.
در نوع اواری میوه ها نسبت به وازه کیفیت پایینتری دارد و دارای پوست نسبتا صاف و اتصال کم به گوشت و بدون هسته می باشد.
ارقام از گروه اواری که شامل: ایشی کاوا، سوجی یا ما و میاگا می باشد. رقم اواری بر روی پایه پانسیروس پیوند زده می شود، و در غرب مازندران کشت میشود که به علت نور کم پوست پره ها به صورت چرمی درآمده و سفت شده است و به خاطر خاک سنگین و استفاده از پایه نارنج برای پیوند میوه آن پوست کلفت دارد و دارای یک تا دو بذر می باشد.
فروش نارنگی ساتسوما
فروش نارنگی ساتسوما بیشتر به صورت عمده می باشد و با توجه به کیفیت و مرغوبیت این نارنگی قیمت آن متفاوت می باشد. فروش نارنگی مانند سایر میوه ها بیشتر به صورت پیش خرید از باغدار نیز انجام می شود.
قیمت نارنگی با توجه به این که نارنگی، آبدار، بدون هسته یا هسته دار باشد و یا پوست آن به راحتی جدا باشد متفاوت است. پرتقال میوه ای است که در تمام سال در بازار وجود دارد ولی نارنگی فقط در فصل خود در بازار موجود می باشد.
مرکبات از جمله نارنگی در مناطق آب و هوای گرم رشد بهتری دارند و محصول بهتری و باکیفیت تری نیز دارند. نارنگی در شهرهای شمال مثل : مازندران و شهرهای جنوبی مانند : فارس، هرمزگان، کرمان و بوشهر تولید می شود.
مرکبات از جمله نارنگی علاوه بر تولید برای مصرف داخلی و دارای صادرات نیز به کشورهای مانند: روسیه، ترکمنستان دارد. از جمله مواردی که بر روی خرید نارنگی ساتسوما و فروش نارنگی تاثیر دارد، شامل : فصل برداشت محصول، که به علت تنوع آب و هوای زمان دقیق برداشت مشخص نیست ولی فروش نارنگی در فصل زمستان و اوایل بهار می باشد. میزان فروش نارنگی در انواع مختلف آن متفاوت است. و محل تولید، نارنگی که در شمال و جنوب باشد نیز در قیمت آن تاثیر بسیار زیادی دارد که نارنگی شمال به علت کیفیت بالاتر قیمت بیشتری دارد.
هرچه حجم تولید سالانه عرضه نارنگی جیرفت بیشتر باشد، فروش نیز بیشتر خواهد شد و هرچه محصول تازه تر فروش آن بیشتر و بهتر خواهد بود. علاوه بر اینها موارد دیگری که بر قیمت فروش نارنگی اثر دارد شامل: هزینه تولید، نگهداری، دستمزد کارگران و هزینه حمل و نقل و …می باشد.
نارنگی دارای خواص درمانی از جمله: بیماریهای گوارشی، درمان افسردگی و استرس می باشد و برای جذب غذا نیز مفید است و به از بین رفتن حالت تهوع نیز کمک می کند. علاوه بر این ضد سرطان و ضد عفونی کننده ی بدن نیز می باشد. فیبر موجود در نارنگی موجب کنترل قند خون می شود و آنتی اکسیدان موجود در قسمت سفید، پوست نارنگی از سرطان و پیری جلوگیری میکند. این میوه کم کالری و تصفیه کننده ی خون نیز می باشد.
نارنگی دارای ویتامین هایی از جمله : A ,B1,B2,C می باشد و همچنین فسفر و کلسیم و پروتئین دارد.
از نارنگی هایی که طعم شیرین دارند در تولید دسر ها استفاده می شود و آنهایی که طعم ترش دارند در ساخت دارو و طعم دهنده غذا کاربرد دارد.از ترکیبات شیمیایی پوست و برگ و سرشاخه های نارنگی اسانس درست می شود.
جهت استفاده از پوست نارنگی آن را در مکانی مناسب خشک کرده و بعد آن را پودر کنید و از خواص دارویی آن بهره مند شوید.